Wednesday, December 27, 2017

Ўгит

84 ёшли бобом бор, отамнинг отаси. Қачон қишлоққа борсам, албатта бобомни кўриб келаман. Бобом кўп гапирмайди, лекин ҳар гапирганида аризли гапиради, эшитгулик ва амал қилгулик гапиради. Охирги марта ўтган якшанба куни бобом билан кўришдим. Доимгидек у менга “енг”, “олинг” деб роса овқат едирди. Кейин вазминлик билан сўз бошлади:

“Юрт тинч, халқ фаровон бўлиши учун 4 муҳим омил зарур дейди алломалар. Биринчиси – подшоларнинг адолати. Подшо қанча қудратли бўлмасин, адолатли эмас экан, мамлакатда норозилик кайфияти шаклланади, халқнинг ишончи йўқолади ва халқ орасида парокандалик бошланади.

Иккинчиси – олимларнинг маърифати. Олим ғоят билимли бўлса-ю, маърифатсиз бўлса, билим тўғри фойдаланилмайди. Унинг билими халққа эмас, қудратлилар манфаатига хизмат қилишни бошлайди.

Кейингиси – бойларнинг саховати. Бойлари сахий бўлмаган юртнинг ривожи юрмайди. Бой киши мулкидан эҳсон қилиши керак. Ғарибларга ёрдам қилиши керак, мактаблар қўллаши керак, маърифат марказларини қувватлаши керак.

Охиргиси – камбағалларнинг сабр-қаноати. Камбағаллари сабрли ва қаноатли бўлмаган мамлакатда жиноятчилик авж олади, ўғрилик, талончилик авж олади.
Имкон қадар олим бўлинг, маърифатли олим бўлинг”.

Гапини тугатгач қошларини кўтариб менга бир қараб қўйди-да, чой ҳўплай бошлади…

Friday, December 22, 2017

Yevgeniy Onegin

A.S.Pushkinning "Yevgeniy Onegin" asari men eng yoqtirgan asarlardan biri. Ushbu asarni 6 marta qayta o'qib chiqqanman va ba'zi qismlari yod bo'lib ketgan. Oxirgi marta Mirzo Kenjabek tomonidan tarjima qilingan variantini o'qiganimda (bundan bir oylarcha oldin), o'zimga yoqqan satrlarni ajratib olgandim. Bu satrlar Sizga ham ulashmoqchiman.



Ey, hurlarim! Qaylardasizlar?
Yetarmikan sizga bu faryod?
Bormikansiz? Yo o'zga qizlar
O'rningizni oldimi, hayhot!


***

Onajonlar, sizlar ham, illo,
Ogoh eting hur qizingizni,
To`g`ri tuting oynagingizni!
Yo`qsa.. Yo`qsa, asrasin Xudo!
Bul so`zimga shuldirki izoh,
Ko`pdan beri qilmadim gunoh.


***

Yodda: dengiz ko`tardi dovul,
To`lqinlarga qilgandim hasad - 
Chopishardi muhabbat-la ul
Oyoqlarga bosh urib faqat.
O`shal aziz oyoqlarga jim
Mavjlar ila tegsaydi labim!


***

Bas, makkora qizlarni jo`shib
Ezma soz-la madh etma, bag`ir,
Dardlaringga arzimas, axir,
Hayf ularga ilhom va qo`shiq.


***

Yashab fikr qilguvchi inson
Insonlarga nafratsiz bo`lmas.
Hisli yurak topmagay omon -
Qaytmas kunlar sharpasi qo`ymas:
U dil maftun bo`lolmas, hayhot,
Unga ilon bo`lgay xotirot,
Uni o`kinch kemirgay abad..


***

O`zim shohid, odamlar mutloq,
Bekorlikdan do`stlashur shundoq.


***

Baxtiyordir, tug`yonlar bilan
Yonib, oxir qo`l siltagan zot.
Baxtliroq, kim baridan ozod -
Ko`msa ishqni ayriliq bilan.


***

Biz, xiradmand jimlik bayrog`i
Soyasida toparkan panoh,
Ehtirosning so`nib mayog`i,
So`ng kulguli tuyularkan goh
Bizga ishqning erk-u shiddati
Va kechikkan so`nggi da'vati..


***

Ko`nikma bu - falakdan ato,
Baxt o`rnini bosur bexato.


***

Hayot ila mast yashangiz, shod,
Quvnang, do`stlar, g`animatdir dam!
Menga esa hechdir bu hayot,
Bu dunyoga mening mehrim kam.
Orzularga siltaganman qo`l,
Lekin olis umidlar nuqul
Yuragimni o`rtagay yana:
Qoldirmasdan biror nishona,
Dunyoni tark etmagim nadir?..


***

Andishasin yengsa tuyg`u-his,
Nahot, uni kechirmaysiz siz?


***

Sukut qilmoq bo`lgandim avval;
Ishoningiz, uyalganim - siz.
Sira bilmas edingiz, essiz,
Gar umidim bo`lsa edi sal
Haftada bir bo`lsa ham yakka
Bu qishloqda sizni ko`rmakka..


Tatyananing Oneginga maktubidan.

***

Boshqasi.. Yo`q, hech kim dunyoda 
Ololmasdi ko`nglimni mening.
Hukm o`qilgan arshi a'loda,
Falak amri: men - sening, sening!

Tatyananing Oneginga maktubidan.


***

Men kutaman, bir nazar bilan
Umidimni qalbda tirgizgil
Yoki og`ir tudhimni buzgil,
Evoh, haqli bir g`azab bilan!

Tatyananing Oneginga maktubidan.


***

Biz ayolni qancha kam sevsak,
Shuncha oson yoqamiz unga;
Shuncha nobud etamiz, beshak,
Cho`lg`ab uni domi afsunga.


***

Ammo baxtga mening qalbim yot;
Yaralmabman xalovat uchun.
Behudadir sizning kamolat -
Arzimayman men unga butun.
Siz ishoning, (vijdonim kafil),
Turmush bunga g`am bo`lair, axir.
Sizni qancha sevmayin o`zim,
Ko`nikdimmi - sovuyman shu zum.

Oneginning Tatyanaga aytganlaridan.


***

Men shundayman. Yozib nomani
Siz pokiza, yoniq dil bilan,
Bu kamolot, bu aql bilan
Istaganmi edingiz mani?
Nahot, taqdir - berahm samo
Sizga shuni ko`ribdi ravo?

Oneginning Tatyanaga aytganlaridan.


***

..Ayamadi biror nimani:
Garchand uning do`st-u dushmani
(Yo ikkisi farqi yo`q sira)
Yomonlashdi uni betinim.
Har kimda bor dunyoda g`anim,
Lekin, Tangrim, do`stlardan asra!
Oh, bu do`stlar, do`stlar nobakor,
Eslamadim ularni bekor!


***

Yo`q sharpani qidirgan, ey zot,
Chekavermay behuda zahmat,
Ey, muhtaram o`quvchuim, faqat
O`zingizni sevingiz, hayhot!
Loyiq shudir, chunki dunyoda
Chin yor bo`lmas bundan ziyoda.


***

U sevilgan.. Hech bo`lmaganda
Shunday o`ylab edi baxtiyor.
E'tiqodga berilgan banda
Baxtiyordir yanada yuz bor.


***

Kimki ko`rsa barin oldindan,
Tajribalar ko`nglin sovutsa,
Mastlik, behushlikni unutsa,
Har imo-yu, har so`zni chindan,
Aynan anglab, yashasa xorib,
Bunday odam dunyoda g`arib!


***

Kunlari zulmat-u muxtasar yerda
Bir avlod tug`ilgay - qo`rqmas o`limdan.

Petrarka.


***

Sharh aylasam buni so`z bilan,
Men otishgum, demak, do`st bilan.


***


Qalbin qayg`u, iztirob yoqar,
To`ppnchasin qisib bekalom,
Lenskiyga Yevgeniy boqar.
Qo`shnisi der: "O`ldi, Vassalom!".


***

"O, sho`rligim, Lenskiy!", - bo`zlab
Qiz yig`ladi avval, benavo.
Afsus, lekin navrasta qizlar
Qayg`usiga bo`lur bevafo.
Ha, boshqasi tortdi nigohin,
Ha, boshqasi, hasratin, ohin
Yaltoqlanib, tindirdi tamom,
O`sha harbiy etar uni rom,
O`sha harbiy qalbiga kirar..
Mana endi mehrob qoshida
Ikkalasi, gultoj boshida,
Yerga qarab qimtinib turar.


***

..Nogoh sizni uchratib bir kez,
Mehr nurin payqadim-u, tez
Ishonmoqqa chog`lanmadim hech:
Xush odatim yo`li berkildi,
Men o`zimning dilgir erkimni
Yo`qotmoqni xohlamadim hech.
Yana bir hol ayirdi bizni -
Qurbon bo`ldi Lenskiy, abgor..
Dilga yaqin har nimaki bor,
Shundan keyin ko`nglimni uzdim.
Men yotsirab yurdim. Azob bu
O`yladimki, erk, orom - tanho
Baxtga evaz bo`lur. O, Xudo!
Qanday xato, qanday jazo bu!

Oneginning Tatyanaga maktubidan.


***

Yo`q, yo`q, sizni ko`rmoq safosi, 
Izingizdan qolmay quvlamoq,
Lab kulgusin, ko`zlar imosin
Oshiq ko`zlar ila ovlamoq.
Xo`p termulmoq sizning jussaga,
Dildan tuymoq - ne kamolot bu.
Qarshingizda botmoq g`ussada,
Bo`zarmoq va so`nmoq..rohat bu.
Men shundan ham mahrumman, faqat
Sudralaman aylab tavakkal.
Kun g`animat, soat g`animat,
Menchi isrof etaman mahtal
Taqdir sanab bergan kunlarni,
Azal zahmi zop`rdir ulaning.

Oneginning Tatyanaga maktubidan.


***

Men bilaman umrimda bor had,
Ammo uni cho`zib turmoqqa
Tongda amin bo`lmoqligim shart
Kuduz kuni sizni ko`rmoqqa.

Oneginning Tatyanaga maktubidan.


***

Bilsaydingiz, naqadar dahshat
muhabbatga zorlik jahonda;
Yonmoq, aql ila har soat
Tug`yonlarni so`ndirmoq qonda.

Oneginning Tatyanaga maktubidan.


***

O`zimga zid bormog`im og`ir;
Nochordirman ushbu kezda man.
Qarorim shul - izmingizdaman,
Men tan berdim taqdirga oxir.

Oneginning Tatyanaga maktubidan.


***

Bexudlikka ko`nikdi, yohu,
Salkam tentak bo`layozdi, yo
Shoir bo`lib qolayozdi u..


..Kunlar o`tdi: iliq havoda
Qishning umri tugadi, to`zdi.
Shoir bo`ldi na u dunyoda,
Na o`ldi, na aqlidan ozdi.
Bahor unga baxsh etdi hayot..


***

Shunday aql-u, yurak-la kim ul,
Bo`lur mayda tuyg`ularga qul?


***

Baxtiyordir, umr shabobin
Erta tashlab ketgan - ko`nmagan
Va jomini ichib bo`lmagan,
O`qib bo`lmay hayot kitobin
Tark aylagan baxtlidir birdan,
Onegindan ayrilgandek man.


Tuesday, August 15, 2017

Chegara bilmas imtiyoz


Ma'lumki, kecha kechki paytdan boshlab  DTM bot va turli aloqa operatorlari orqali 1-avgustdagi kirish imtihoni natijalarini bilib olina boshlandi. Natijalar, ko'pchilik oliy ta'lim muassasalarida, hayratlanarli darajada baland. Quyida O'zbekiston Respublikasi bo'yicha 2017-yil 1-avgustdagi kirish imtihonida qayd etilgan eng yuqori natijalarni keltirib o'taman:

1. 306,9 ball - Andijon tibbiyot instituti;
2. 297,0 ball - Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti;
3. 292,2 ball - Toshkent davlat yuridik universiteti.

Hech kimga sir emas: agar qaysidir g'ayritabiiy intelligensiya va noodatiy aqliy qobiliyatga ega bo'lgan abituriyent 3 ta blokdagi barcha savollarga (har biridan 36 tadan savol) to'g'ri javob bergan bo'lsa, uning jami bali 226,8 ballni tashkil etadi. Lekin bunday "Samoviy" qobiliyatga ega talaba ham, harbiy imtiyozga ega bo'lmasa, yuqorida sanab o'tilgan 3 ta OTM larning hech biriga budjet asosida qabul qilinmaydi. 

Birgina Toshkent davlat yuridik universitetini olaylik. Ushbu OTM da kontraktga kirish bali 181,7, budjetga kirish bali 257,4 (!) ballni tashkil etgan. Kirish ballarining bu qadar yuqori bo'lishiga harbiy imtiyoz bilan bog'liq o'zgarishlar sabab bo'ldi. Dastlab, harbiy imtiyozlilarga to'planishi mumkin bo'lgan jami ballning 27 foizi qo'shib berilar edi, bu yil harbiy imtiyozlilarga o'zlari yiqqan balining 50 foizi taqdim qilinadigan bo'ldi va natijani yuqorida ko'rib turibsiz. Qisqa qilib aytganda, ushbu imtiyozli tizim o'zini oqlamadi - ba'zi OTM larga ishlatilishi mumkin bo'lgan eng maksimal bilim bilan ham davlat granti asosida o'qishga qabul qilinish imkonsiz holga keltirib qo'yildi. 

Agar men mana shu yil o'qishga topshirgan va harbiy imtiyozsiz, o'z kuchim bilan (pul yoki boshqa vositalar orqali emas) 220 balldan yuqori olgan holimda kontrakt asosida talaba bo'lish baxtiga "musharraf" bo'lsam, buni o'zimga nisbatan haqorat deb qabul qilardim. Faqatgina o'zimga nisbatan emas, butun boshli ilmga intiluvchi yoshlarga nisbatan, O'zbekistondagi aqliy salohiyatni hurmat qiladigan har qanday fuqaroga va butun boshli ta'lim tizimiga nisbatan haqorat deb qabul qilradim. Albata, bunday fikrlashimga asosiy sabab mendagi alam bo'lardi, lekin bu alam - shunchaki o'jar va qaysar dumbulning alami emas, o'z ustida ishlagan, mehnat qilgan, intilgan talabaning alami bo'ardi va men bunday alamni, hech qanday shubhasiz, haq deb bilaman.

Albatta, harbiy xizmatni o'tash oson emas. Bu uchun OTM larga kirish uchun imtiyoz berish ham noto'g'ri emasdir (muzokarali). Lekin bir kishiga taqdim etilgan imtiyoz ikkinchi shaxsning imkoniyatini yaqqol, ochiqchasiga va alamli ravishda buzar ekan, bunday imtiyozga huquqiy davlatdaham, fuqarolik jamiyatida ham o'rin yo'q. 

Xo'sh, nega harbiylarga qo'shib berilgan bu yilgi imtiyozni boshqa shaxslar imkoniyatini yaqqol chegaralab qo'yadi deyapman?

Birinchidan, berilgan imtiyoz soha jihatidan chegaralangan bo'lishi lozim. Soha jihatidan chegaralanganligi shundan iboratki, harbiy xizmatni o'taganlarga faqat harbiy OTM larga kirish uchun ma'lum darajada imtiyoz berilsa, maqsadga muvofiq bo'ladi. Harbiy xizmatni o'tab, imtiyozni qo'lga kiritganlar armiyadagi zahmatlari uchun qanchalik hurmatga loyiq bo'lmasin, bu ularni tibbiyot, adabiyot yoki huquq kabi aqliy mehnat birinchi darajali hisoblanadigan sohalarda hech qanday aqliy imkoniyat bilan yetib bo'lmas darajadagi imtiyoz bilan ta'minlash - davlatdagi aqliy mehnat vakillarini majburan bir necha pog'ona pastga turtkilab tashlashga sabab bo'ladi. Agarda harbiy imtiyozga ega bo'lganlar Ichki ishlar akademiyasi, TVAKU yoki shunga o'xshash o'z sohasi OTM larigagina imtioz asosida qabul qilinsa, e'tirozlar ancha kamayadi.

Ikkinchidan, imtiyozning darajasi cheklangan bo'lishi lozim. Ya'ni, imtiyozga ega bo'lgan shaxs unga ega bo'lmagan shaxsni imkoniyatlarini butunlay yo'qqa chiqarib tashlamasligi kerak. Bu yilgi tizim esa to'laligicha yo'qqa chiqardi: harbiy imtiyozsiz abituriyent barcha savolga javob berdi, 226,8 to'pladi va u kontrakt to'lab o'qishga majbur. Lekin harbiy imtiyozga ega abituriyent 160 to'pladi, imtiyozi yana 80 ball berdi va jami 240 ball bilan budjetga kirdi. Bunda imtiyozsiz bola uchun budjetga kirish imkoni nazariy jihatdan nolga teng qilib qo'yildi - shafqatsiz darajadagi mantiqsizlik! Imtiyoz darajasini shunday belgilash kerakki, u abituriyentga nazariy jihatdan 226,8 dan yuqori ball olib bermasligi kerak. Axir mavjud ta'lim tizimimizdan to'planishi mumkin bo'lgan eng yuqori ball 226,8 ku! Bundan ortig'ini taqdim qilish yaratib qo'ygan ta'lim tizimida katta bo'shliqni o'z xohishi bilan paydo qilishdek gap. 

Bu bilan harbiy imtiyoz orqali o'qishga kirganlarni ayblamoqchi, kamsitmoqchi yoki shunga o'xshash salbiy reaksiya bermoqchi emasman. Ular orasida , hattoki,imtiyozsiz ham 180-190 ball to'play oladiganlar borligiga ishonaman (garchand bu ishonch ancha zaif bo'lsa ham). Bunday imtiyoz bilan hozirgacha o'qishga kirganlar - qandingizni uring! Lekin ta'lim tizimiga mas'ul bo'lgan Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi va boshqa davlat idora/tashkilotlari tizimdagi ushbu ochiq notenglik va mantiqsizlikni, hech bo'lmasa, nazariy jihatdan tasavvurga sig'dirish mumkin bo'lgan darajaga olib kelishi lozim. Bu uchun yuqorida, ancha oddiy bo'lsa ham, aqlim yetadigan darajada ikkita taklifni bildirdim. Ishonamanki, ta'limga mas'ul vazirliklar va mansabdor shaxslar bu yilgi natijalardan xulosa chiqarib, mavjud kirish imtihoni tizimi mantiqsiz ekanligini anglab yetadi va uni qoniqarli shaklga keltirish uchun boshqa takliflar va choralar ishlab chiqa oladi. Ulardan umid qilishdan boshqa choramiz yo'q, hozircha.

Friday, April 14, 2017

Ҳикоя

Лотин алифбосида ёки инглиз тилида ўқиш учун пастга тушинг


"Телеграм"да эронлик бир қиз билан танишиб қолдим. У билан турли мавзулар ҳақида, жумладан, одатларимиз, анъаналаримиз, миллий таомларимиз, мамлакатимиздаги ёшларнинг ҳаёт тарзи тўғрисида тез-тез гаплашиб турамиз ва у ҳар сафар мен билан суҳбатлашиш қизиқарли ҳамда ёқимли экалигини айтади. Тан олишим керакки, у билан суҳбатлашиш менга ҳам завқ бағишлайди. Бироқ мен у қадар киришимли ва одамшинаванда бўлмаганим учун, одатда биринчи бўлиб ёзмайман, шунингдек, кўп ҳам ёзмайман. Шу сабабли, у мени яxши дўст эмасликда, бошқаларга ва уларнинг ҳиссиётларига кўпинча бееътибор эканликда айблайди. Мен эса, салбий деб баҳоланиши мумкин бўлган ушбу xусусият характеримда мавжудлигини ҳеч қачон инкор этмаганман.

Ҳозирга қадар у билан кўплаб ажойиб суҳбатлар қурганмиз. Ва улардан бирини сиз билан бўлишмоқчиман. Ёзишма қуйидагича бўлганди:

У: Макс (У мени Макс деб чақиради)
Мен: Ҳа?
У: Ҳеч нарса.
Мен: Ҳеч нарса?
У: Мм.
Мен: Унда нега мени чақирдинг?
У: Ҳаминжори. Бу форс тилида "Ҳеч нарса учун" дегани.
Ҳикояни эшитганмисан?
Мен: Қайси ҳикояни?
У: Лайли ва Мажнунни биласанми?
Мен: Ҳа, биламан.
У: Ҳикоя улар ҳақида ва нега сени чақирганлигим ҳам ҳикоядаги ҳолатга ўxшаш.
Мен: Аҳа. Унда айтиб бер.
У: Бу жуда қадимдан қолган ҳикоя ва мен буни ота-онамдан эшитганман. Лайли ва Мажнун ёшлигида бир синфда ўқишган. Кунларнинг бирида, дарс пайти ўқитувчи Лайлига савол беради, лекин Лайли савол жавобини билмас эди. Мажнун шивирлаб жавобни Лайлига айтади. Лайли унинг овозини эшитади. Мажнун жавобни бир неча марта такрорлашига қарамай, Лайли ўқитувчига ҳеч нарса демайди. Сўнг ўқитувчи Лайлини жазолайди. Дарсдан сўнг Мажнун Лайлига дейди: "Нега жавобни эшита туриб ўқитувчига айтмадинг?". "Чунки...сенинг овозингни қайта ва қайта эшитишни xоҳладим" - жавоб беради Лайли.

***

"Telegram"da eronlik bir qiz bilan tanishib qoldim. U bilan turli mavzular haqida, jumladan, odatlarimiz, an'analarimiz, milliy taomlarimiz, mamlakatimizdagi yoshlarning hayot tarzi to'g'risida tez-tez gaplashib turamiz va u har safar men bilan suhbatlashish qiziqarli hamda yoqimli ekaligini aytadi. Tan olishim kerakki, u bilan suhbatlashish menga ham zavq bag'ishlaydi. Biroq men u qadar kirishimli va odamshinavanda bo'lmaganim uchun, odatda birinchi bo'lib yozmayman, shuningdek, ko'p ham yozmayman. Shu sababli, u meni yaxshi do'st emaslikda, boshqalarga va ularning hissiyotlariga ko'pincha bee'tibor ekanlikda ayblaydi. Men esa, salbiy deb baholanishi mumkin bo'lgan ushbu xususiyat xarakterimda mavjudligini hech qachon inkor etmaganman.

Hozirga qadar u bilan ko'plab ajoyib suhbatlar qurganmiz. Va ulardan birini siz bilan bo'lishmoqchiman. Yozishma quyidagicha bo'lgandi:

U: Maks (U meni Maks deb chaqiradi)
Men: Ha?
U: Hech narsa.
Men: Hech narsa?
U: Mm.
Men: Unda nega meni chaqirding?
U: Haminjori. Bu fors tilida "Hech narsa uchun" degani. Hikoyani eshitganmisan?
Men: Qaysi hikoyani?
U: Layli va Majnunni bilasanmi?
Men: Ha, bilaman.
U: Hikoya ular haqida va nega seni chaqirganligim ham hikoyadagi holatga o'xshash.
Men: Aha. Unda aytib ber.
U: Bu juda qadimdan qolgan hikoya va men buni ota-onamdan eshitganman. Layli va Majnun yoshligida bir sinfda o'qishgan. Kunlarning birida, dars payti o'qituvchi Layliga savol beradi, lekin Layli savol javobini bilmas edi. Majnun shivirlab javobni Layliga aytadi. Layli uning ovozini eshitadi. Majnun javobni bir necha marta takrorlashiga qaramay, Layli o'qituvchiga hech narsa demaydi. So'ng o'qituvchi Laylini jazolaydi. Darsdan so'ng Majnun Layliga deydi: "Nega javobni eshita turib o'qituvchiga aytmading?". "Chunki...sening ovozingni qayta va qayta eshitishni xohladim" - javob beradi Layli.

***

I got acquainted with a girl from Iran on “Telegram” messenger. We talk about different things such as our traditions, customs, traditional meals, lifestyles of youngsters in our countries and she always says that it is so pleasant and very interesting to chat with me. Admittedly, having talks with her always gives me great pleasure either. However, because I am not a talkative person, usually I do not write first and do not write much. Therefore, sometimes she accuses me that I am not a good friend and do not care about others and their feelings much. I never reject that side of me which can be considered as negative.

We have had brilliant talks that I never forget. Now I am going to share one of them that I found some romantic:

She: Max (She calls me Max)
I: What?
She: Nothing.
I: Nothing?
She: Mm
I: Why did you call then?
She: Haminjori. It means “For nothing” in Persian. Did you hear the story?
I: What story?
She: You know Leyli and Majnon?
I: Yes, I do.
She: The story is about them and connects why I called you.
I: Aha. I can’t wait to hear.
She: That is a story from the old time that my parents told me. Leyli and Majnon studied in the same class. One day the teacher asked Leyli a question but she did not know the answer. Majnon tried to tell Leyli the answer by whispering. Leyli heard his voice. Majnon repeated the answer several times. Although Leyli heard him every time, she did not tell the teacher it. Then, the teacher punished Leyli. After the class, Majnon asked Leyli: “Why didn’t you tell the answer when you heard it?” “Because…I wanted to hear your voice more and more” she answered.


Saturday, January 14, 2017

Насроний аёлдан муслима аёлларга мактуб

Лотин алифбосида ўқиш учун пастга тушинг
Икки кун олдин “Facebook”даги Маслаҳат.уз гуруҳида Жоанна Франcис исмли АҚШлик журналист томонидан ёзилган мактуб муҳокама қилинаётганига кўзим тушди. Маълум бўлишича, ушбу хат ўзбек тилига таржима қилинмаган экан. Қизиб мактубни топдим ва ўқиб чиқдим. Сўнг ўзбек тилига ҳам таржима қилиш керак экан деган фикр келди ҳамда таржимага қўл урдим. Таржима тугади. Мактубни сиз ҳам ўқиб кўринг, кетган 7-8 дақиқангизга ачинмайсиз.

Насроний аёлдан муслима аёлларга мактуб

2007-йил 7-март
Жоанна Франcис
Ёзувчи, журналист – АҚШ

Исроилнинг Ливанга қилган ҳужуми ҳамда “терроризмга қарши кураш” туфайли, Ислом олами Америкадаги ҳар бир оиланинг диққат марказида бўлиб қолди. Мен Ливаннинг бошига тушган вайронгарчилик, қирғинбарот ва ўлимни кўриб турибман. Шу билан биргаликда, яна бошқа бир нарсани – сизни (муслима аёлларни) кўриб турибман. Кўзим тушган аёлларнинг деярли барчасининг атрофида фарзандлари бор ёки улар ўз гўдакларини опичлаб олган. Либослари камтарона бўлса-да, уларнинг гўзалликлари таралаётган нур каби порлаб турибди. Бироқ мен пайқаган гўзаллик фақатгина зоҳирий эмас. Уларга тикилар эканман, иччимни ғалати бир ҳиссиёт чўлғайди: мен қалбимда уларга нисбатан ҳавасни ҳис қиламан. Ливан аҳолиси бошидан кечираётган даҳшатли азоблар ва уларга нисбатан содир этилган жирканч ҳарбий жиноятларни кўриб қаттиқ изтироб чекаман. Лекин, минг афсуслар бўлсинки, бирор бир кўмак беришга ожизман. Шундай бўлса-да, сизнинг иродангиз, гўзаллигингиз, камтарлигингиз ва барчасидан ҳам кўпроқ, сиз эга бўлган бахт мени ўзига маҳлиё этади.

Ҳа, бу ғалати туйилиши мумкин, бироқ доимий портлашлар остида бўлсангиз ҳам, сиз биздан кўра бахтлироқ кўринасиз. Чунки сиз ҳамон ҳақиқий аёллик ҳаётини яшамоқдасиз. Сиз яшаётган ҳаёт тарзи инсон яратилгандан бери аёллар яшаб келган ҳаёт тарзидир. Яна бу шундай ҳаётки, биз Ғарб аёллари ҳам 1960-йилларгача – сиз каби бомбардимон қилингунимизга қадар яшаганмиз. Фақат биз ҳақиқий портловчи бомбалар билан эмас, ахлоқсизлик ва илғаб олиниши ниҳоятда мушкул бўлган ҳийлалар билан бомбардимон қилиндик.

Йўлдан оздириш 

Биз америкаликлар реактив самалётлар, Американинг ўзида ишлаб чиқарилган танклар билан эмас, Голливуд орқали бомбардимон қилиндик. Улар мамлакатларингизда инфраструктурани вайрон қилиб бўлгач, сизни ҳам худди бизга қўлланган усул орқали бомбардимон қилмоқчилар. Мен ушбу найранглар сизларнинг ҳам бошингизга тушиши ва ўзига жалб этишини асло истамайман. Агарда бу найрангларга учсангизлар, сиз ҳам биз каби таҳқирланасизлар, камситиласизлар. Бу каби таназзулга юз тутмайлик десангиз, найранглар қурбонига айланган ва улардан қаттиқ азият чеккан кишиларга – бизга қулоқ тутинг. Сизга Голливуд томонидан намойиш қилинаётган жимжимадор саҳналарнинг барчаси ҳақиқатнинг бузиб кўрсатилган шакли, ёлғонлар мажмуидан бошқа нарса эмас. Улар аянчли қурбонликлар келтириб чиқарадиган номаҳрамлар билан бўлган жинсий алоқаларни ҳеч бир зарарсиз одатий кўнгилхушлик, лаззат қилиб тасвирлайдилар. Чунки уларнинг мақсади ўзларининг заҳарли дастурини тарқатиш орқали жамиятлардаги ахлоқ қоидаларини бузиш ҳисобланади. Сиздан ўтиниб сўрайман: уларнинг оғусини зинҳор ича кўрманг.  Чунки ундан бир марта татиб кўрган инсон тўла заҳарланади ва бу заҳарланишдан қутқарадиган аксил-восита мавжуд эмас. Узоқ муддат давомида оғу таъсиридан қисман қутулишингиз мумкин, лекин ҳеч қачон олдингидек бўла олмайсиз. Бу иллатнинг олдини олиш унинг натижасида келиб чиққан салбий оқибатларни тузатишдан минг чандон яхшироқ ва енгилроқдир.

Улар ўзларининг жимжимадор филмлари ва мусиқий видеолари билан биз америкалик аёлларнинг аслини бузиб - фоҳишалар каби кийиниб юришдан ғурурланаётгандек, оиласиз ҳаёт кечиришдан мамнундек ва ҳаётдан бахтлидек қилиб кўрсатадилар ҳамда бу билан сизларни қизиқтириш орқали йўлдан оздиришга ҳаракат қилишади. Аммо, минг афсуслар бўлсинки, бизларнинг кўпчилигимиз асло бахтли эмасмиз, ишонинг. Биз - миллионлаб америкалик аёллар ўз ишимиздан нафратланамиз, аввал севишини айтган, кейинчалик биздан очкўзларча ҳирсларини қондиришда фойдаланиб, охир оқибат ҳеч нарса бўлмагандек ташлаб кетган йигитлар дастидан тунлар ҳўнграб йиғлаб чиқамиз ва аламимизни асабларни тинчлантирувчи дорилар орқалигина қисман енгамиз, холосбизнинг ҳаётимиз мана шу дориларга боғланиб қолган.

Улар оилангини бузиш ниятидалар ва камроқ фарзанд кўриш яхши эканлигига сизни ишонтиришга уринишади. Буни оилавий ҳаётни қуллик, оналикни лаънатланиш, камтарлик, поклик ва бокираликни қолоқлик сифатида бузиб кўрсатиш орқали амалга оширадилар. Улар сизни ишончдан, эътиқоддан маҳрум бўлишингизни ва ўзингизни арзонлаштиришингизни истайди. Бу худди илон Момо ҳавони олма билан йўлдан оздиришига ўхшайди. Уларнинг олмасини тишламанг!

Ўз қадрини билиш 

Сиз кўз олдимда қиймати ўлчанмас дур, соф олтин, Библияда айтилганидек – “Бебаҳо марварид” (Мatthew, 13:45) каби намоён бўласиз. Жамики аёллар ва уларнинг софлиги, бокиралиги бебаҳо марваридлардир, бироқ бизга бокиралигимиз, софлигимиз ва беғуборлигимиз ҳеч қандай қийматга арзимаслиги ҳақида уқтирилади. Афсуски баъзи бирларимиз бундай уйдурмаларни ҳақиқат дея қабул қилиб, бокиралик ва софлик баҳосиз эканлигига шубҳа билан қарай бошлаймиз. Исо шундай деган эди: “Итларга муқаддас бўлган нарсаларни берманг, тўнғизлар олдида марваридларингизни намойиш қилманг - уларни оёқости қилишади, дилингизни oғритиб, кўксингизни парча-парча қилишади (Мatthew, 7:6)”. Бизнинг бокиралик, мусаффолик, беғуборлик каби марваридларимиз баҳосиз, лекин бизга “улар ҳеч қандай қийматга эга эмас” деб тушунтирадилар. Аммо менга ишонинг: кўзгуга тикилиб мусаффо, бегуноҳ ва ўз қадрини биладиган нигоҳнинг ўзингизга қараб турганини кўришдан олийроқ неъмат мавжуд эмас.

Ғарбнинг мода саноати шаҳвоний кўриниш ҳамда шаҳвоний жозибадорликни аёлларнинг энг қимматли сифати эканлигига сизни ишонтириш учун мўлжалланган. Бироқ сизнинг камтарона либосларингиз ва нафис рўмолларингиз Ғарб модасининг ҳар қандай муҳташам либосларидан афзал ва устундир. Чунки аёллик зийнатларингизни кўздан пана қилиб турган бу либосларингиз сизни мафтункор ва сирли хилқатга айлатиради, ўзингизга бўлган ҳурмат, ишонч ва ўз қадрини билиш каби хислатларингизни намоён этади. Аёлнинг зийнатлари ва гўзаллиги уни чин дилдан севган, ҳурмат қилган ва у билан турмуш қуриб, бутун умрини бирга ўтказишга тайёр бўлган муносиб эркак учунгина аталган туҳфадир. Шу сабабли, аёл зийнати ва гўзаллиги нолойиқ кўзлардан беркитилиши, ҳимоя қилиниши лозим. Сизнинг эркакларингиз ҳали ҳам жасоратли экан, ўз ватанларини мардонавор ҳимоя қилаётган экан, демак улар сизнинг садоқатингизга муносбдирлар. Бизнинг эркаклар эса ҳатто бокираликни ҳам хоҳлашмай қўйди. Улар энди бокиралик ва мусаффолик марваридлари қадрини англамай ҳам қўйишган, танловда шунчаки зоҳирий ялтироқ бўлган арзон “тош”ларни афзал кўра бошлаганлар. Уларни ҳам фақат қайтадан улқотириб кетиш учун танлайдилар, холос!

Сизнинг энг қимматбаҳо сифатларингиз ички гўзаллигингиз, беғубор ва бегуноҳ эканингиз ва сизни айнан ҳозирги “сиз” қилиб турган барча амалларингиздир. Бироқ шуни ҳам пайқайманки, баъзи муслима аёллар мавжуд ахлоқ чегараларини четга суриб ташлашга уринадилар, бошига рўмол ўраб юрсалар-да (рўмоли сочларини тўла бекитмаган ҳолда), имкон қадар Ғарб аёлларидек бўлишга, уларга ўхшашга ҳаракат қиладилар. Эй, муслима аёллар, йўқотилган қадри учун аллақачон афсус ва надоматлар қуршовида қолган ёки тез орада пушаёнликка юз тутиши аниқ бўлган аёлларга тақлид қилмоқлик нечун? Бу йўқотиш ўрнини ҳеч қачон ва ҳеч бир амал ёки хислат билан тўлдириб бўлмаслигидан бехабармисиз!? Сиз бенуқсон олмоссиз. Ўзингизни зоҳирий ялтироқлигидан бошқа нарсаси бўлмаган қалбаки тошга айлантириб қўйманг. Мода журналлари ва Ғарб телевидениясида кўрсатилаётган барча саҳналар – ёлғон. Улар Иблис тузоғидан бошқа нарса эмас.

Аёл қалби 

Мен, сизда оз бўлса-да қизиқиш бор бўлиши мумкинлигини ҳисобга олиб, кичик бир сирни сизга ошкор қиламан: турмушга чиқишдан олдинги жинсий алоқа улар тасвирлаганидек яхши эмас. Биз Ғарб филмларини томоша қилиб улғайдик ва улардаги воқеаларни ҳақиқат деб қабул қилдик. Шу сабабли, танимиз ва бутун борлғимизни севган йигитларимизга бахшида қилдик. Ўйладикки, бизнинг бу ҳаракатларимиз туфайли, худди филмлардагидек, кўнгил қўйган кишимиз бизни кўпроқ севади ва келажакда биз билан турмуш қуради. Аммо бу келажакдаги турмушнинг кафолати эмас эди ва ўзимизни тўлиқ топширган эркаклар биз билан умрбод қолиш ёки қолмаслиги бутунлай номаълум эди. Бунинг устига, қилмишларимиз филмлардагидек ёқимли ҳам эмасди. Бу – аянчли хато! Бу билан фақат ёшлигимиз, қадримиз ва бокиралигимизни қурбон қилдик, холос. Охир оқибат эса, аччиқ кўз ёшлар билан қолавердик.

Бир аёлнинг иккинчи аёлга ҳасратини айтаётганини ҳисобга оладиган бўлсак, ишонаманки, сиз бизнинг аҳволимизни жуда яхши тушуниб турибсиз. Чунки фақат аёлгина бошқа бир аёлнинг қалбини, алам ва дардини тўла англий олиши мумкин. Биз барчамиз деярли бир хилмиз. Ирқимиз, динимиз ва миллатимиз аҳамиятга эга эмас. Аёл қалби ҳамма ерда бир хилдир. Биз севамиз ва бу -  бизнинг бошқа барча нарсалардан мукаммалроқ даражада қила оладиган ҳамда  энг олий амалимиздир. Биз фарзандларимиз ва оилаларимизни тарбиялаш, севиш орқали умр йўлдошимизга куч, илҳом ва шижоат инъом эта оламиз. Бироқ, афсуски, биз – америкалик аёлларни “карера қилаётган, ўзининг шахсий уйига эга, оиласиз ёлғиз яшайдиган ҳамда муҳаббати ва танини истаган эркакка бериш эркинлигига эга бўлган аёл энг бахтли аёлдир” деб ишонтиришга муваффақ бўлишди. Ишонинг – бу эркинлик эмас. Ва бу муҳаббат ҳам эмас. Фақат никоҳ аталмиш бошпанадагина аёлнинг вужуди ва қалби ҳақиқий, хотиржам ва хавфсиз муҳаббатга эриша олади. Никоҳдан бошқа ҳеч нарса эвазига муҳаббатингиз ва вужудингизни инъом этманг - оила қуришдан бошқа ҳеч нарса бунга муносиб эмас. Бундай қилмас экансиз, кейинчалик амалларингиз ўзингизга жирканч кўрина бошлайди, ҳатто ўзингиздан нафрата бошлайсиз. Муҳаббат ва вужудингизни бахшида қилган эркак эса сизн шунчаки ташлаб кетади.

Ўзликка раддия

Гуноҳ ҳеч қачон манфаат ёки яхшилик олиб келмайди. Аксинча, у доим ортимиздан таъқиб қилади. Агар менинг ор-номусим ва ғуруримни қайтариш имкони бўлганда ва мен уни қайтарганимда ҳам, энди у дастлабки соф, мусаффо ҳолати билан тенглаша олмайди. Биз – Ғарб аёллар онггига муслима аёлларнинг ҳуқуқлари диом пой-мол қилинади, улар жабр ва зулм остида деган тушунча сингдирилган. Аслида эса, жабр ва зулм остидагилар бизмиз; бизни камситувчи ва ўзимиздан қониқмаслик ҳиссини уйғотувчи модага қулмиз; вазнимиз бутун ўйимиз ва хаёлимизни эгаллаб олган; улғайишни истамайдиган, масъулиятни ҳис қилмайдиган, гўдаклардек инжиқ эркаклардан меҳр ва муҳаббат тилаб илтижолар қилиб юрибмиз. Иччимиздан англаймиз: биз найрангларга алданганмиз.

Биз – Ғарб аёллари, кўпчилигимиз очиқ тан олмасакда, сизга ғойибона ҳавас қиламиз. Аммо, бизга худди буюмлар каби назар ташламаслигингизни илтимос қиламан. Бу бизнинг хатойимиз эмас. Ёшлигимизда кўпчилигимизнинг ҳимоя қилувчи оталаримиз бўлмаган, чунки оилаларимиз аллақачон барбод қилинганди. Бундай аянчли саҳна ортида ким турганини жуда яхши биласиз. Муслима сингилларим, найрангларга учманг. Уларга сизни ҳам ишғол қилишлари учун имкон берманг. Бокира, покиза, бегуноҳ ва софлигингизча қолинг. Биз - насроний аёллар ҳақиқий аёллик ҳаёти қандай бўлиши кераклигини кўришга муҳтожмиз. Бизни сиздан ўрнак олишга, сизни наъмуна қилиб ўзимизга кўрсатишга муҳтожмиз. Чунки биз аллақачон йўлдан адашиб бўлганмиз. Покизалик ва софлигингизни сақланг.

Унутманг: идишидан чиқарилган тиш пастасини қайтиб идишга сололмайсиз. Шундай эка, “тиш пастангиз”ни эҳтиётлик қилинг! Ушбу мактубни ва маслаҳатларни сизга бўлган ҳурмат, маҳлиёлик ҳамда дўстлик руҳиятида ёздим. Ва умид қиламанки, ёзганларимни ўз руҳиятида, ўз маъносида қабул қиласиз.

Сизни севиб қолувчи насроний опангиз.

***
Lotin varanti
Ikki kun oldin “Facebook”dagi Maslahat.uz guruhida Joanna Francis ismli AQShlik jurnalist tomonidan yozilgan maktub muhokama qilinayotganiga ko‘zim tushdi. Ma’lum bo‘lishicha, ushbu xat o‘zbek tiliga tarjima qilinmagan ekan. Qizib maktubni topdim va o‘qib chiqdim. So‘ng o‘zbek tiliga ham tarjima qilish kerak ekan degan fikr keldi hamda tarjimaga qo‘l urdim. Tarjima tugadi. Maktubni siz ham o‘qib ko‘ring, ketgan 7-8 daqiqangizga achinmaysiz.

Nasroniy ayoldan muslima ayollarga maktub

2007-yil 7-mart
Joanna Francis
Yozuvchi, jurnalist – AQSh

Isroilning Livanga qilgan hujumi hamda “terrorizmga qarshi kurash” tufayli, Islom olami Amerikadagi har bir oilaning diqqat markazida bo‘lib qoldi. Men Livanning boshiga tushgan vayrongarchilik, qirg‘inbarot va o‘limni ko’rib turibman. Shu bilan birgalikda, yana boshqa bir narsani – sizni (muslima ayollarni) ko’rib turibman. Ko‘zim tushgan ayollarning deyarli barchasining atrofida farzandlari bor yoki ular o‘z go‘daklarini opichlab olgan. Liboslari kamtarona bo‘lsa-da, ularning go‘zalliklari taralayotgan nur kabi porlab turibdi. Biroq men payqagan go‘zallik faqatgina zohiriy emas. Ularga tikilar ekanman, ich-ichimni g‘alati bir hissiyot cho‘lg‘aydi: men qalbimda ularga nisbatan havasni his qilaman. Livan aholisi boshidan kechirayotgan dahshatli azoblar va ularga nisbatan sodir etilgan jirkanch harbiy jinoyatlarni ko‘rib qattiq iztirob chekaman. Lekin, ming afsuslar bo‘lsinki, biror bir ko‘mak berishga ojizman. Shunday bo‘lsa-da, sizning irodangiz, go‘zalligingiz, kamtarligingiz va barchasidan ham ko‘proq, siz ega bo’lgan baxt meni o‘ziga mahliyo etadi.

Ha, bu g‘alati tuyilishi mumkin, biroq doimiy portlashlar ostida bo‘lsangiz ham, siz bizdan ko‘ra baxtliroq ko‘rinasiz. Chunki siz hamon haqiqiy ayollik hayotini yashamoqdasiz. Siz yashayotgan hayot tarzi inson yaratilgandan beri ayollar yashab kelgan hayot tarzidir. Yana bu shunday hayotki, biz G‘arb ayollari ham 1960-yillargacha – siz kabi bombardimon qilingunimizga qadar yashaganmiz. Faqat biz haqiqiy portlovchi bombalar bilan emas, axloqsizlik va ilg‘ab olinishi nihoyatda mushkul bo‘lgan hiylalar bilan bombardimon qilindik.

Yo‘ldan ozdirish 

Biz amerikaliklar reaktiv samalyotlar, Amerikaning o‘zida ishlab chiqarilgan tanklar bilan emas, Gollivud orqali bombardimon qilindik. Ular mamlakatlaringizda infrastrukturani vayron qilib bo‘lgach, sizni ham xuddi bizga qo‘llangan usul orqali bombardimon qilmoqchilar. Men ushbu nayranglar sizlarning ham boshingizga tushishi va o‘ziga jalb etishini aslo istamayman. Agarda bu nayranglarga uchsangizlar, siz ham biz kabi tahqirlanasizlar, kamsitilasizlar. Bu kabi tanazzulga yuz tutmaylik desangiz, nayranglar qurboniga aylangan va ulardan qattiq aziyat chekkan kishilarga – bizga quloq tuting. Sizga Gollivud tomonidan namoyish qilinayotgan jimjimador sahnalarning barchasi haqiqatning buzib ko‘rsatilgan shakli, yolg‘onlar majmuidan boshqa narsa emas. Ular ayanchli qurbonliklar keltirib chiqaradigan nomahramlar bilan bo‘lgan jinsiy aloqalarni hech bir zararsiz odatiy ko‘ngilxushlik, lazzat qilib tasvirlaydilar. Chunki ularning maqsadi o‘zlarining zaharli dasturini tarqatish orqali jamiyatlardagi axloq qoidalarini buzish hisoblanadi. Sizdan o‘tinib so‘rayman: ularning og‘usini zinhor icha ko‘rmang.  Chunki undan bir marta tatib ko‘rgan inson to‘la zaharlanadi va bu zaharlanishdan qutqaradigan aksil-vosita mavjud emas. Uzoq muddat davomida og‘u ta’siridan qisman qutulishingiz mumkin, lekin hech qachon oldingidek bo‘la olmaysiz. Bu illatning oldini olish uning natijasida kelib chiqqan salbiy oqibatlarni tuzatishdan ming chandon yaxshiroq va yengilroqdir.

Ular o‘zlarining jimjimador filmlari va musiqiy videolari bilan biz amerikalik ayollarning aslini buzib - fohishalar kabi kiyinib yurishdan g‘ururlanayotgandek, oilasiz hayot kechirishdan mamnundek va hayotdan baxtlidek qilib ko‘rsatadilar hamda bu bilan sizlarni qiziqtirish orqali yo‘ldan ozdirishga harakat qilishadi. Ammo, ming afsuslar bo‘lsinki, bizlarning ko‘pchiligimiz aslo baxtli emasmiz, ishoning. Biz - millionlab amerikalik ayollar o‘z ishimizdan nafratlanamiz, avval sevishini aytgan, keyinchalik bizdan ochko‘zlarcha hirslarini qondirishda foydalanib, oxir oqibat hech narsa bo‘lmagandek tashlab ketgan yigitlar dastidan tunlar ho‘ngrab yig‘lab chiqamiz va alamimizni asablarni tinchlantiruvchi dorilar orqaligina qisman yengamiz, xolos – bizning hayotimiz mana shu dorilarga bog‘lanib qolgan.

Ular oilangini buzish niyatidalar va kamroq farzand ko‘rish yaxshi ekanligiga sizni ishontirishga urinishadi. Buni oilaviy hayotni qullik, onalikni la’natlanish, kamtarlik, poklik va bokiralikni qoloqlik sifatida buzib ko‘rsatish orqali amalga oshiradilar. Ular sizni ishonchdan, e’tiqoddan mahrum bo‘lishingizni va o‘zingizni arzonlashtirishingizni istaydi. Bu xuddi ilon Momo havoni olma bilan yo‘ldan ozdirishiga o‘xshaydi. Ularning olmasini tishlamang!

O‘z qadrini bilish 

Siz ko‘z oldimda qiymati o‘lchanmas dur, sof oltin, Bibliyada aytilganidek – “Bebaho marvarid” (Matthew, 13:45) kabi namoyon bo‘lasiz. Jamiki ayollar va ularning sofligi, bokiraligi bebaho marvaridlardir, biroq bizga bokiraligimiz, sofligimiz va beg‘uborligimiz hech qanday qiymatga arzimasligi haqida uqtiriladi. Afsuski ba’zi birlarimiz bunday uydurmalarni haqiqat deya qabul qilib, bokiralik va soflik bahosiz ekanligiga shubha bilan qaray boshlaymiz. Iso shunday degan edi: “Itlarga muqaddas bo‘lgan narsalarni bermang, to‘ng‘izlar oldida marvaridlaringizni namoyish qilmang - ularni oyoqosti qilishadi, dilingizni o‘g‘ritib, ko‘ksingizni parcha-parcha qilishadi (Matthew, 7:6)”. Bizning bokiralik, musaffolik, beg‘uborlik kabi marvaridlarimiz bahosiz, lekin bizga “ular hech qanday qiymatga ega emas” deb tushuntiradilar. Ammo menga ishoning: ko‘zguga tikilib musaffo, begunoh va o‘z qadrini biladigan nigohning o‘zingizga qarab turganini ko‘rishdan oliyroq ne’mat mavjud emas.

G‘arbning moda sanoati shahvoniy ko’rinish hamda shahvoniy jozibadorlikni ayollarning eng qimmatli sifati ekanligiga sizni ishontirish uchun mo‘ljallangan. Biroq sizning kamtarona liboslaringiz va nafis ro‘mollaringiz G‘arb modasining har qanday muhtasham liboslaridan afzal va ustundir. Chunki ayollik ziynatlaringizni ko‘zdan pana qilib turgan bu liboslaringiz sizni maftunkor va sirli xilqatga aylatiradi, o‘zingizga bo‘lgan hurmat, ishonch va o‘z qadrini bilish kabi xislatlaringizni namoyon etadi. Ayolning ziynatlari va go‘zalligi uni chin dildan sevgan, hurmat qilgan va u bilan turmush qurib, butun umrini birga o‘tkazishga tayyor bo‘lgan munosib erkak uchungina atalgan tuhfadir. Shu sababli, ayol ziynati va go‘zalligi noloyiq ko‘zlardan berkitilishi, himoya qilinishi lozim. Sizning erkaklaringiz hali ham jasoratli ekan, o‘z vatanlarini mardonavor himoya qilayotgan ekan, demak ular sizning sadoqatingizga munosbdirlar. Bizning erkaklar esa hatto bokiralikni ham xohlashmay qo‘ydi. Ular endi bokiralik va musaffolik marvaridlari qadrini anglamay ham qo‘yishgan, tanlovda shunchaki zohiriy yaltiroq bo‘lgan arzon “tosh”larni afzal ko‘ra boshlaganlar. Ularni ham faqat qaytadan ulqotirib ketish uchun tanlaydilar, xolos!

Sizning eng qimmatbaho sifatlaringiz ichki go‘zalligingiz, beg‘ubor va begunoh ekaningiz va sizni aynan hozirgi “siz” qilib turgan barcha amallaringizdir. Biroq shuni ham payqaymanki, ba’zi muslima ayollar mavjud axloq chegaralarini chetga surib tashlashga urinadilar, boshiga ro‘mol o‘rab yursalar-da (ro‘moli sochlarini to‘la bekitmagan holda), imkon qadar G‘arb ayollaridek bo‘lishga, ularga o‘xshashga harakat qiladilar. Ey, muslima ayollar, yo‘qotilgan qadri uchun allaqachon afsus va nadomatlar qurshovida qolgan yoki tez orada pushayonlikka yuz tutishi aniq bo‘lgan ayollarga taqlid qilmoqlik nechun? Bu yo‘qotish o‘rnini hech qachon va hech bir amal yoki xislat bilan to‘ldirib bo‘lmasligidan bexabarmisiz!? Siz benuqson olmossiz. O‘zingizni zohiriy yaltiroqligidan boshqa narsasi bo‘lmagan qalbaki toshga aylantirib qo‘ymang. Moda jurnallari va G‘arb televideniyasida ko‘rsatilayotgan barcha sahnalar – yolg‘on. Ular Iblis tuzog‘idan boshqa narsa emas.

Ayol qalbi 

Men, sizda oz bo‘lsa-da qiziqish bor bo‘lishi mumkinligini hisobga olib, kichik bir sirni sizga oshkor qilaman: turmushga chiqishdan oldingi jinsiy aloqa ular tasvirlaganidek yaxshi emas. Biz G‘arb filmlarini tomosha qilib ulg‘aydik va ulardagi voqealarni haqiqat deb qabul qildik. Shu sababli, tanimiz va butun borlg‘imizni sevgan yigitlarimizga baxshida qildik. O‘yladikki, bizning bu harakatlarimiz tufayli, xuddi filmlardagidek, ko‘ngil qo‘ygan kishimiz bizni ko‘proq sevadi va kelajakda biz bilan turmush quradi. Ammo bu kelajakdagi turmushning kafolati emas edi va o‘zimizni to‘liq topshirgan erkaklar biz bilan umrbod qolish yoki qolmasligi butunlay noma’lum edi. Buning ustiga, qilmishlarimiz filmlardagidek yoqimli ham emasdi. Bu – ayanchli xato! Bu bilan faqat yoshligimiz, qadrimiz va bokiraligimizni qurbon qildik, xolos. Oxir oqibat esa, achchiq ko‘z yoshlar bilan qolaverdik.

Bir ayolning ikkinchi ayolga hasratini aytayotganini hisobga oladigan bo‘lsak, ishonamanki, siz bizning ahvolimizni juda yaxshi tushunib turibsiz. Chunki faqat ayolgina boshqa bir ayolning qalbini, alam va dardini to‘la angliy olishi mumkin. Biz barchamiz deyarli bir xilmiz. Irqimiz, dinimiz va millatimiz ahamiyatga ega emas. Ayol qalbi hamma yerda bir xildir. Biz sevamiz va bu -  bizning boshqa barcha narsalardan mukammalroq darajada qila oladigan hamda  eng oliy amalimizdir. Biz farzandlarimiz va oilalarimizni tarbiyalash, sevish orqali umr yo‘ldoshimizga kuch, ilhom va shijoat in’om eta olamiz. Biroq, afsuski, biz – amerikalik ayollarni “karyera qilayotgan, o‘zining shaxsiy uyiga ega, oilasiz yolg‘iz yashaydigan hamda muhabbati va tanini istagan erkakka berish erkinligiga ega bo‘lgan ayol eng baxtli ayoldir” deb ishontirishga muvaffaq bo‘lishdi. Ishoning – bu erkinlik emas. Va bu muhabbat ham emas. Faqat nikoh atalmish boshpanadagina ayolning vujudi va qalbi haqiqiy, xotirjam va xavfsiz muhabbatga erisha oladi. Nikohdan boshqa hech narsa evaziga muhabbatingiz va vujudingizni in’om etmang - oila qurishdan boshqa hech narsa bunga munosib emas. Bunday qilmas ekansiz, keyinchalik amallaringiz o‘zingizga jirkanch ko‘rina boshlaydi, hatto o‘zingizdan nafrata boshlaysiz. Muhabbat va vujudingizni baxshida qilgan erkak esa sizn shunchaki tashlab ketadi.

O‘zlikka raddiya

Gunoh hech qachon manfaat yoki yaxshilik olib kelmaydi. Aksincha, u doim ortimizdan ta’qib qiladi. Agar mening or-nomusim va g‘ururimni qaytarish imkoni ‘bo’lganda va men uni qaytarganimda ham, endi u dastlabki sof, musaffo holati bilan tenglasha olmaydi. Biz – G‘arb ayollar onggiga muslima ayollarning huquqlari diom poy-mol qilinadi, ular jabr va zulm ostida degan tushuncha singdirilgan. Aslida esa, jabr va zulm ostidagilar bizmiz; bizni kamsituvchi va o‘zimizdan qoniqmaslik hissini uyg‘otuvchi modaga qulmiz; vaznimiz butun o‘yimiz va xayolimizni egallab olgan; ulg‘ayishni istamaydigan, mas’uliyatni his qilmaydigan, go‘daklardek injiq erkaklardan mehr va muhabbat tilab iltijolar qilib yuribmiz. Ich-ichimizdan anglaymiz: biz nayranglarga aldanganmiz.

Biz – G‘arb ayollari, ko‘pchiligimiz ochiq tan olmasakda, sizga g‘oyibona havas qilamiz. Ammo, bizga xuddi buyumlar kabi nazar tashlamasligingizni iltimos qilaman. Bu bizning xatoyimiz emas. Yoshligimizda ko‘pchiligimizning himoya qiluvchi otalarimiz bo‘lmagan, chunki oilalarimiz allaqachon barbod qilingandi. Bunday ayanchli sahna ortida kim turganini juda yaxshi bilasiz. Muslima singillarim, nayranglarga uchmang. Ularga sizni ham ishg‘ol qilishlari uchun imkon bermang. Bokira, pokiza, begunoh va sofligingizcha qoling. Biz - nasroniy ayollar haqiqiy ayollik hayoti qanday bo‘lishi kerakligini ko‘rishga muhtojmiz. Bizni sizdan o‘rnak olishga, sizni na’muna qilib o‘zimizga ko‘rsatishga muhtojmiz. Chunki biz allaqachon yo‘ldan adashib bo‘lganmiz. Pokizalik va sofligingizni saqlang.

Unutmang: idishidan chiqarilgan tish pastasini qaytib idishga sololmaysiz. Shunday eka, “tish pastangiz”ni ehtiyotlik qiling! Ushbu maktubni va maslahatlarni sizga bo‘lgan hurmat, mahliyolik hamda do‘stlik ruhiyatida yozdim. Va umid qilamanki, yozganlarimni o‘z ruhiyatida, o‘z ma’nosida qabul qilasiz.


Sizni sevib qoluvchi nasroniy opangiz.

***
Asl varianti 

A letter from a Christian to Muslim women

March 7th, 2007
By Joanna Fransic
Writer, journalis - USA


Between the Israeli assault on Lebanon and the Zionist “war on terror,” the Muslim world is now center stage in every American home. I see the carnage, death and destruction that have befallen Lebanon, but I also see something else: I see you. I can’t help but notice that almost every woman I see is carrying a baby or has children around her. I see that though they are dressed modestly, their beauty still shines through. But it’s not just outer beauty that I notice. I also notice that I feel something strange inside me: I feel envy. I feel terrible for the horrible experiences and war crimes that the Lebanese people have suffered, being targeted by our common enemy. But I can’t help but admire your strength, your beauty, your modesty, and most of all, your happiness. 

Yes, it’s strange, but it occurred to me that even under constant bombardment, you still seemed happier than we are, because you were still living the natural lives of women. The way women have always lived since the beginning of time. It used to be that way in the West until the 1960s, when we were bombarded by the same enemy. Only we were not bombarded with actual munitions, but with subtle trickery and moral corruption.

Through Temptation

They bombarded us Americans from Hollywood, instead of from fighter jets or with our own American-made tanks. They would like to bomb you in this way too, after they’ve finished bombing the infrastructure of your countries. I do not want this to happen to you. You will feel degraded, just like we do. You can avoid this kind of bombing if you will kindly listen to those of us who have already suffered serious casualties from their evil influence. Because everything you see coming out of Hollywood is a pack of lies, a distortion of reality, smoke and mirrors. They present casual sex as harmless recreation because they aim to destroy the moral fabric of the societies into which they beam their poisonous programming. I beg you not to drink their poison. There is no antidote for it once you have consumed it. You may recover partially, but you will never be the same. Better to avoid the poison altogether than to try to heal from the damage it causes. 

They will try to tempt you with their titillating movies and music videos, falsely portraying us American women as happy and satisfied, proud of dressing like prostitutes, and content without families. Most of us are not happy, trust me. Millions of us are on anti-depressant medication, hate our jobs, and cry at night over the men who told us they loved us, then greedily used us and walked away. They would like to destroy your families and convince you to have fewer children. They do this by presenting marriage as a form of slavery, motherhood as a curse, and being modest and pure as old-fashioned. They want you to cheapen yourself and lose your faith. They are like the Serpent tempting Eve with the apple. Don’t bite.

Self-Value

I see you as precious gems, pure gold, or the “pearl of great value” spoken of in the Bible (Matthew 13:45). All women are pearls of great value, but some of us have been deceived into doubting the value of our purity. Jesus said: “Give not that which is holy unto the dogs, neither cast your pearls before swine, lest they trample them under their feet, and turn again and rend you” (Matthew 7: 6). Our pearls are priceless, but they convince us that they’re cheap. But trust me; there is no substitute for being able to look in the mirror and seeing purity, innocence and self-respect staring back at you. 

The fashions coming out of the Western sewer are designed to make you believe that your most valuable asset is your sexuality. But your beautiful dresses and veils are actually sexier than any Western fashion, because they cloak you in mystery and show self-respect and confidence. A woman’s sexuality should be guarded from unworthy eyes, since it should be your gift to the man who loves and respects youenough to marry you. And since your men are still manly warriors, they deserve no less than your best.

Our men don’t even want purity anymore. They don’t recognize the pearl of great value, opting for the flashy rhinestone instead. Only to leave her too! Your most valuable assets are your inner beauty, your innocence, and everything that makes you who you are. But I notice that some Muslim women push the limit and try to be as Western as possible, even while wearing a veil (with some of their hair showing). Why imitate women who already regret, or will soon regret, their lost virtue? There is no compensation for that loss. You are flawless diamonds. Don’t let them trick you into becoming rhinestones. Because everything you see in the fashion magazinesand on Western television is a lie. It is Satan’s trap. It is fool’s gold.

A Woman’s Heart

I’ll let you in on a little secret, just in case you’re curious: pre-marital sex is not even that great. We gave our bodies to the men we were in love with, believing that that was the way to make them love us and want to marry us, just as we had seen on television growing up. But without the security of marriage and the sure knowledge that he will always stay with us, it’s not even enjoyable! That’s the irony. It was just a waste. It leaves you in tears.

Speaking as one woman to another, I believe that you understand that already. Because only a woman can truly understand what’s in another woman’s heart. We really are all alike. Our race, religion or nationalities do not matter. A woman’s heart is the same everywhere. We love. That’s what we do best. We nurture our families and give comfort and strength to the men we love. But we American women have been fooled into believing that we are happiest having careers, our own homes in which to live alone, and freedom to give our love away to whomever we choose. That is not freedom. And that is not love. Only in the safe haven of marriage can a woman’s body and heart be safe to love. Don’t settle for anything less. It’s not worth it. You won’t even like it and you’ll like yourself even less afterwards. Then he’ll leave you.

Self-Denial

Sin never pays. It always cheats you. Even though I have reclaimed my honor, there’s still no substitute for having never been dishonored in the first place. We Western women have been brainwashed into thinking that you Muslim women are oppressed. But truly, we are the ones who are oppressed; slaves to fashions that degrade us, obsessed with our weight, begging for love from men who do not want to grow up. Deep down inside, we know that we have been cheated.

We secretly admire and envy you, although some of us will not admit it. Please do not look down on us or think that we like things the way they are. It’s not our fault. Most of us did not have fathers to protect us when we were young because our families have been destroyed. You know who is behind this plot. Don’t be fooled, my sisters. Don’t let them get you too. Stay innocent and pure. We Christian women need to see what life is really supposed to be like for women. We need you to set the example for us, because we are lost. Hold onto your purity.

Remember: you can’t put the toothpaste back in the tube. So guard your “toothpaste” carefully! I hope you receive this advice in the spirit in which it is intended: the spirit of friendship, respect, and admiration.

From your Christian sister with love.